وبلاگ
سیکل قاعدگی چیست و چگونه محاسبه میشود؟

سیکل قاعدگی ماهانه یا سیکل پریود بخشی از سیستم تولید مثل زنان است که هر ماه برای بانوان اتفاق میافتد و بر اثر آن بخشی از دیواره رحم فرو میریزد. بر اساس این سیکل، بدن بانوان برای بارداریهای احتمالی آماده میشود. شما این سیکل را به عنوان عادت ماهانه میشناسید و بر اثر آن ترکیبی از خون و بافت رحم، هر ماه از طریق کانال واژینال خارج میشود. در این مقاله از سایت تله ویزیت قصد داریم به سیکل و چرخه قاعدگی بپردازیم؛ پس تا پایان همراه ما باشید.
سیکل قاعدگی چیست؟
سیکل قاعدگی بخشی از سیستم تولید مثل بانوان است که بر اثر آن هر ماه دیواره رحم بانوان تخلیه میشود و میریزد. در این زمان ترکیبی از خون و بافت رحم، از رحم به سمت دهانه رحم حرکت میکند و سپس از طریق واژن از بدن خارج میشود. مراحل این سیکل به صورت منظم و متوالی رخ میدهد که از اولین روز پریود آغاز میشود و تا قبل از پریود بعدی ادامه دارد. میانگین مدت زمان هر سیکل در بانوان ۲۸ روز است؛ اما این محدوده زمانی در هر بانویی با بانوی دیگر متفاوت است و ممکن است از ۲۱ تا ۳۵ روز متغیر باشد.
غده هیپوفیز در مغز و تخمدانهای بانوان با تولید و آزادسازی هورمونهای مجهز، مراحل و اتفاقات چرخه قاعدگی را کنترل میکنند. شروع یک چرخه قاعدگی با تغییرات قابل توجهی در هورمونهای خاصی از بدن به وجود میآید. این سیکل از چند فاز تشکیل میشود که در ادامه این مراحل را با هم بررسی میکنیم.
از این بخش بخوانید: علائم کیست تخمدان
مراحل سیکل قاعدگی کدام است؟
چرخه قاعدگی از چند مرحله مختلف تشکیل میشود. در ادامه به بررسی مراحل سیکل قاعدگی میپردازیم:
مرحله خونریزی و پریود
مرحله خونریزی چرخه قاعدگی از روز اول تا پنجم این چرخه است. در این مرحله لایه آندومتر یا لایه داخلی رحم فرو میریزد و از طریق واژن تخلیه میشود. به طور معمول حدود ۳ الی ۵ روز این تخلیه به طول میانجامد و بانوان دچار خونریزی میشوند. البته پریودهای ۲ الی ۷ روز نیز کاملاً نرمال هستند و جای نگرانی ندارد.
مرحله فولیکولی
روز ششم تا چهاردهم چرخه پریود را مرحله فولیکولی مینامند. در این زمان سطح هورمون استروژن بدن بانوان افزایش مییابد و ضخامت جداره رحم یعنی لایه آندومتر را افزایش میدهد. در این مرحله هورمون FSH یا هورمون تحریک کننده فولیکولی افزایش مییابد که بر اثر آن نیز رشد فولیکولهای تخمدانی نیز زیاد میشود. روزهای دهم تا چهاردهم مرحله فولیکولی رشد یک تخمک به تکامل کامل میرسد.

مرحله تخمک گذاری در سیکل قاعدگی
زمانی که تخمک از تخمدان آزاد میشود، به آن تخمک گذاری میگویند. این مرحله از روز چهاردهم چرخه قاعدگی آغاز میشود و تا روز بیست و هشتم این چرخه ادامه دارد. افزایش ناگهانی هورمون LH عامل اصلی رهاسازی تخمک از فولیکول تخمدانی است. هر تخمک پس از تخمک گذاری تا ۲۴ ساعت زنده میماند. هنگام حرکت تخمک در لوله فالوپ، اگر با اسپرم برخورد کند بارور میشود. با توقف تخمک گذاری بارداری نیز اتفاق نمیافتد.
مرحله لوتئال
روز ۱۵ تا ۲۸ چرخه قاعدگی را مرحله لوتئال تشکیل میدهد. در این مرحله تخمک پس از آزادسازی از تخمدان از طریق لوله فالوپ به سمت رحم حرکت میکند. در این مرحله سطح هورمون پروژسترون افزایش مییابد که دیواره رحم را برای بارداری آماده میکند. در این شرایط اگر تخمک توسط اسپرم بارور شود به دیوار رحم متصل میشود و بارداری اتفاق میافتد.. اما زمانی که تخمک بارور نشود، سطح هورمون استروژن و پروژسترون در بدن کاهش مییابد و مجدد دیواره ضخیم میشود و فرو میریزد. در نتیجه تمامی این مراحل چرخه قاعدگی از ابتدا مجدداً تکرار میشود.
از این بخش بخوانید: معرفی کامل روش های تنگ کردن واژن
محاسبه سیکل قاعدگی
برای اینکه بتوان به اختلالات قاعدگی پی برد، یکی از راههای مفید محاسبه چرخه قاعدگی میباشد. به این منظور ثبت تاریخ آغاز و پایان پریود، همچنین تغییراتی که در تعداد روزهای خونریزی و حجم خون اتفاق میافتد، میتواند موثر باشد. حتی اگر در هنگام پریود لکه بینی مشاهده میکنید نیز آن را ثبت کنید.
برای محاسبه سیکل قاعدگی باید میانگین روزهای این سیکل را محاسبه کنید. به این منظور باید روز اول پریود تا روز قبل از پریود بعدی را بشمارید. این کار را برای چند دوره انجام دهید، سپس تعداد کل روزها را جمع کنید و تقسیم بر تعداد سیکلهایی که محاسبه کردید، نمایید.
با این کار میانگین روزهای چرخه قاعدگی شما به دست میآید و میتوانید روز تخمک گذاری و روز پریود خود را محاسبه کنید. همچنین برای محاسبه پریود بعدی کافی است که میانگین روزی که در روش بالا به دست آوردید را به اولین روز آخرین قاعدگی خود اضافه کنید، تا بتوانید تاریخ شروع پریود بعدی خود را تخمین بزنید.
چرخه قاعدگی سالم چه علائمی دارد؟
علائمی که زنان قبل از دوران قاعدگی تجربه میکنند سندروم پیش قاعدگی یا PMS نام دارد. از جمله علائم چرخه قاعدگی سالم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- افزایش حساسیت سینهها
- نفخ شکمی
- سردرد
- آکنه پوستی
- گرفتگی عضلات شکم
- اسهال
- یبوست
- کمر درد
- اختلالات خواب
- نوسانات خلقی
- خستگی
- تنش
- اضطراب

اختلالات سیکل قاعدگی چه علائمی دارد؟
در مقابل، برخی از افراد در قاعدگی خود ممگن است دچار اختلال شوند.. از جمله علائم اختلالات سیکل قاعدگی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تعویق پریود تا ۱۶ سالگی
- توقف ناگهانی چرخه قاعدگی
- خونریزی بیش از حد
- خونریزی شدیدتر از حد معمول در هر ماه
- تحمل درد زیاد در طی پریود
- مشاهده خونریزی و لکه بینی میان دو پریود
- احساس کسالت و بیماری بر اثر استفاده از تامپون
- تاخیر بیش از ۱۰ روز در شروع دورههای عادت ماهانه
- شروع نشدن پریود پس از گذشت سه ماه از توقف مصرف داروهای پیشگیری از بارداری
از این بخش بخوانید: بارداری خارج رحمی چیست و چه علائمی دارد؟
چگونه بفهمیم که چرخه قاعدگی نامنظمی داریم؟
از جمله رایجترین مشکلاتی که ممکن است بر اثر نامنظمی چرخه قاعدگی برای شما به وجود آید، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- دورههای کمتر از ۲۱ روز یا بیشتر از ۳۵ روز
- از دست دادن ۳ یا چند پریود متوالی
- خونریزی شدیدتر یا کمتر از حد نرمال در هر پریود
- پریودهایی که بیش از ۷ روز به طول میانجامد
- ایجاد علائمی چون درد، گرفتگی عضلات، تهوع یا استفراغ در کنار پریود
- خونریزی و لکه بینی میان پریودها
سیکل قاعدگی و بارداری
با آغاز فرایند بارداری، سیکل قاعدگی متوقف میشود و تا پایان بارداری، عادت ماهانه در بانوان رخ نمیدهد. پس از اتمام پریود نیز احتمال بارداری وجود دارد؛ اما شانس بارداری در روزهای ابتدایی کمتر است و با آغاز فرایند تخمک گذاری این احتمال افزایش مییابد. بنابراین اگر از روشهای طبیعی برای جلوگیری از بارداری اقدام میکنید، بدانید که در هر چرخه قاعدگی امکان بارداری شما وجود دارد. یعنی هیچ زمان ایمنی در طول قاعدگی وجود ندارد که در آن بدون استفاده از روشهای پیشگیرانه بتوانید رابطه جنسی برقرار کنید و باردار نشوید.
مشاوره پزشکی آنلاین با دکتر زنان
در صورتیکه در مورد سیکل قاعدگی و هریک از بیماریهای زنان سوالی دارید میتوانید پاسخ آن را در تله ویزیت به صورت آنلاین دریافت کنید. کافیست یکی از کارشناسان مامایی یا متخصصین زنان را در تله ویزیت انتخاب و سوال خود را ارسال نمایید.
نتیجهگیری
سیکل قاعدگی یکی از سیستمهای تولید مثل بانوان است که از مراحل مختلفی تشکیل میشود و هر ماه تکرار میشود. از مهمترین اتفاقاتی که در این زمان برای بانوان رخ میدهد، ریزش دیوارههای ضخیم رحم است و پس از آن با رشد تخمک و آزادسازی آن، شرایط برای بارداری بانوان فراهم میشود. محاسبه این سیکل در تشخیص روز تخمک گذاری و تخمین روز آغازین پریود میتواند به شما کمک کند. به همین دلیل در این مقاله از سایت تله ویزیت به بررسی سیکل قاعدگی و نحوه محاسبه آن پرداختیم.